استاد ارجمند جناب آقاي دكتر مهدي گلشني

  

~       استاد دكتر مهدي گلشني

 « ... نسخه هايي كه براي علم و صنعت كشور نوشته ايم، نارسا بوده است. چاپ مقالات در مجلات خارجي، كه البته امري ضروري و براي نقد فعاليت هاي علمي مان لازم است، بيشتر حكايت از اطلاع ما از علوم و فنون روز مي كند تا ورود عميق مان به آنها. در واقع در زمان حال ما بيشتر حاشيه نويس هستيم تا متن نويس؛ مشق نويس هستيم تا سرمشق نويس. وقتي وضعيت علم و فناوري در اين مملكت تغيير مي كند كه سرمشق نويس شويم.  ... »

نشريه علمي خبري پژوهشگران ، شماره 6 و 7

 

~       شاه جورج پادشاه ولز [1]

 

« ... ما اخباري از پيشرفت عظيمي كه به بركت مراكز علمي و فني تان حاصل و بلاد آبادتان از آن بهره مي برد شنيده و درصدد اقتباس نمونه هاي اين فضايل براي مردمان خود هستيم تا آغازي خوب در دنباله روي از نقش شما در گسترش انوار علم در بلاد ما گردد كه از هر چهار سو در تاريكي جهل است. ... » [2]

 

~       دكتر عبدالواحد ذنون طه:

علاوه بر اعزام فرستادگان بسياري از اروپا به اندلس، برخي از شاهان و فرمانروايان اروپا خواستار آمدن دانشمندان مسلمان به سرزمين هايشان به جهت تاسيس مدارس و گسترش علم و عمران در آنجا گرديدند. بدينسان در خلال قرن چهارم هجري / دهم ميلادي و پس از آن، حكومت هاي انگلستان ، هلند، سكسونيا و ديگر ممالك در حدود نود تن از اساتيد و متخصصان عرب اندلس در علوم مختلف را كه به خوبي به زبان لاتيني و اسپانيايي در كنار زبان عربي آشنايي داشتند، به ممالك خود دعوت نمودند. ضمن آنكه اين حكومت ها قراردادهاي ديگري با نزديك به دويست كارشناس خبره ي عرب در زمينه هاي فني مختلف خصوصا ساخت كشتي، بافندگي، شيشه سازي، معماري، و فنون كشاورزي بستند.

يكي از مهندسان عرب پلي بر رودخانه ي تايمز در بريتانيا ساخت كه به نام پل هليشم Helichem معروف است كه اين واژه تحريف شده ي نام هشام خليفه ي اندلس مي باشد. كه انگلستان نام او را به جهت اعتراف به ارجمندي اش بر اين پل نهاده بود. زيرا او مهندسان عربي را به آنجا روانه ساخت و هنوز در شهر اشتوتگارت آلمان تا به امروز نظام آبياري يي موجود است كه به نام اميدو Amedeo ـ تحريف شده ي نام مهندس عرب سازنده ي آن يعني « احمد » ـ خوانده مي شود.[3]

 

 

~       فخر الدين رازي ( 534 ـ 606 قمري ) در جامع العلوم ستيني ( باب شصتم: علم آداب الملوك )

 

« پادشاه بايد كه مخالطت و مجالست او اهل علم بود. زيرا كه پيدا كرديم كه كار پادشاه سياست كردن ظاهر است، و كار عالم سياست كردن باطن و نظام عالم بهر دو حاصل شود. ...  چون نور علم با كمال قدرت مضاف گردد انتظام عالم حاصل شود و چيزها روي در تزايد نهد و اگر اهل علم را زيادتي درجتي و منقبتي نبود، دواعي در تحصيل علم فاتر شود ، و جهل مستولي گردد و خلق از تحصيل فضايل اعراض كنند و آن علامت بد بود.  »

 


[1] { او نمايندگاني را به رياست دختر برادرش شاهزاده دوبان به همراه هجده تن از دختران اعيان و اشراف اعزام نمود. آنها متوجه اشبيليه شدند و در اين سفر سفليك رييس گماشتگان قصر در ولز ايشان را همراهي مي نمود و حامل نامه اي از شاه جورج به سوي خليفه هشام سوّم و یا احتمالا خليفه هشام دوم پسر الحكم المستنصر ( 366 ـ 399 هـ / 976 ـ 1009 م ) بود. زيرا دوران حكمراني هشام سوم آخرين خليفه ي اموي در اندلس بسيار كوتاه بوده ( 418  ـ 422 هـ / 1027 ـ 1031 م ) و آكنده از ناآرامي و مشكلات بوده است در حالي كه نامه شاه جورج اشاره به دوران شادابي و پيشرفت در اندلس مي نمايد. }.

[2] سليم طه التكريتي، « اروبا ترسل بعثاتها الي الاندلس لتلقي العلوم في جامعتتها »، مجلة الوعي الاسلامي، العدد 37، السنة الرابعة 1968، ص 90 ـ 93.او در اين اثر بر منابع خارجي زير تكيه نموده است.

Falier, Raprisa Oaindelussia.

Joha Doinburth, Arabs: Element of Supermacy in the Madieval Centuries.

 

[3] عبدالواحد ذنون طه: 2004. دراساغت في حضارة الاندلس و تاريخها. بيروت ( ط 1 ) ، دار المدي الاسلامي، ص 205 ـ 235. ( اثر الأندلس في الفكر الغربي )