قرآن جهاني ميانديشد و جهاني سخن ميگويد
روزنامه اطلاعات شنبه 12 اردیبهشت 1388، 7 جمادی الاول1430، 2 می 2009، شماره 24457
حضرت آيتالله جوادي آملي در پيامي به همايش «قرآن و روابط بينالملل»:
حضرت آيت الله عبدالله جوادي آملي در پيام تصويري به همايش «قرآن کريم و روابط بينالملل» عنصرمحوري اين همايش را قرآن و روابط بينالملل دانست و گفت: از آن جايي که قرآن خود را جهان شمول ميداند، جهاني ميانديشد و جهاني سخن ميگويد و انسانهاي جهان بين ميپروراند. اگر کسي در مملکت مشغول انجام وظيفه است، موظف است جهاني بينديشد. اگرچه محلي يا منطقهاي عمل ميکند، جهان شمول بودن قرآن براساس فطرت عمومي مردم است.
به گزارش خبرگزاري شبستان وي اضافه کرد: اگر خداوند قرآن را به عنوان ذکران البشر، پيامبر(ص) را به عنوان رحمت للعالمين، کافت للناس و مانند آن معرفي کرد، سند اين حرف را هم بازگو کرد. وقتي منطقي ميتواند جهاني باشد، قوانيني ميتواند جهان شمول باشد که هم از مبدا فاعلي جهان نشأت گرفته باشد و هم با مبدا قابلي جهان پيوند ناگسستني داشته باشد.
آيت الله جوادي آملي تاکيد کرد: اگر قانون از زبان يک عدهاي يا در سرزمين عدهاي يا در زمان خاصي صورت پذيرفت، اين جهاني نخواهد بود زيرا زمان، زمين، زبان و مانند آن گوناگوناند اما اگر قانوني هماهنگ با فطرت بشر بود، خداي فطرت آفرين چنين فرمان داد: لا تبديل لخلق الله، پس فطرت، يک اصل ثابت و مشترک است. چون فطرت اصل مشترک است، قوانين فطرت پذير ميتواند جهاني باشد.
وي با اشاره به اينکه وزارت امور خارجه ميتواند در شرق و غرب عالم لسان خوبي، ترجمان خوبي، سفير خوبي براي جمهوري اسلامي باشد که اينها هم جهاني بينديشند و جهاني فکر کنند و جهاني عمل کنند، اظهارداشت: وقتي اين اصول حاصل ميشود که از طرف مبدأ فاعلي ارتباط ناگسستني با خدا برقرار باشد و از طرف مبدأ قابلي ارتباط عميق با فطرت. کسي که موحد است و الهي ميانديشد و کسي که داراي فطرت پاک است، اين در مشرق عالم يا در مغرب عالم ميتواند نماينده خوبي براي جمهوري اسلامي باشد.
آيت الله جوادي آملي تصريح کرد: قرآن به ما دستور ميدهد که با همگان مودبانه، مهربانانه، زيبا و خوب سخن بگوييم، «قولوا للناس حسنا»، گاهي سخن در حوزه اسلامي است، گاهي سخن در حوزه الهي اهل کتاب است و گاهي سخن در حوزه جهان است.
مولف سلسله تفاسير قرآني «تسنيم» اظهارداشت: آنجا که در قرآن آمده است: «قولوا للناس حسنا، يعني با مردم هم خوب حرف بزنيد»، هم حرف خوب. خوب حرف زدن و ادب را رعايت کردن جاذبه ايجاد ميکند. حرف خوب زدن انسان را مقتدر ميکند. يک حکيم، يک عالم، يک فرهيخته، يک فرزانه وقتي حرف عميق علمي ارائه کرده است نه تنها مرعوب هيچ پيشرفتي نميشود بلکه اين رسالت را دارد که عدهاي را مجذوب دانشوري خود کند.
آيت الله جوادي آملي اظهارداشت: معناي «قولوا للناس حسنا» اين نيست که برابر ميل ديگران حرف بزنيد. آنکه عمومانديش است يا عوام فريب است يا عوام زده است، از نظر آيات قرآن مطرود است. خداي سبحان وقتي جريان ذلت پذيري بني اسراييل را در برابر استکبار فرعون ياد ميکند، ميفرمايد: «فاستخف قومه و عطاووه»، او چون ملت خود را خفيف و تهي مغز کرد آنها را شستشوي مغزي داد توانست بر آنها مسلط شود يا خداي سبحان به رسول گرامي و رهبران الهي دستور ميدهد، «لا يستخفنک الذين لا يوقنون» آنها که عوامند و نفوذ عوامي دارند و خواسته عوامي دارند در شما نفوذ نکنند.
وي اضافه کرد: اين خطر يعني عوامانديشي، عوام فريبي، عوام پذيري به ميل عوام حرف زدن، عوامانه حرف زدن، عوامانه زندگي کردن هميشه انسان را مرعوب ميکند. اين قول حس نيست، چيزي حسن است که به تعبير قرآن مستحکم، استوار، متقن و برهاني باشد. «قولوا قولا سديدا» آن قول سديد، حسن است. زيبايي در برهاني بودن سخن است. زيبايي در طهارت سخن است.
وي يادآورشد: اگر کسي نماينده نظام اسلامي باشد بايد از منظر اسلام با جهان سخن بگويد. هرگز چيزي او را مرعوب نکند، در تحف العقول آمده است، يک مسيحي به حسب ظاهر متمدن آن روز، با جامهاي فاخر و با رفتار اعجاب انگيز وارد مدينه شد. برخي از مسلمانها گفتند ما اعقل هذا الرجل، چه قدر اين مرد خردمند و عاقل است.
پيامبر(ص) فرمود: عاقل کسي است که براي جهان يک مبدأ يگانه و يکتا معتقد باشد. کسي که گرفتار تثليث و امثال تثليث است، نميتواند خردمند باشد. اگر کسي مرعوب پيشرفت صنايع ديگري نشد، ميتواند علوم تجريدي را سايه افکن علوم تجربي قراردهد تا علوم تجربي و حسي در پرتو علوم تجريدي و عقلي مشکل دنيا و آخرت مردم را حل کند.
آيت الله جوادي آملي با تاکيد بر اينکه امت اسلامي و قرآن نفوذناپذير است، گفت: اگر قرآن آسيب پذير نيست و اگر امت اسلامي آسيب پذير نيست، نمايندگان نظام اسلامي در سراسر جهان بايد آسيب پذير نباشند.
اين آسيب پذير نبودن را قرآن در استواري، استحکام و اتقان علمي و عملي جامعه معرفي کرده و ميفرمايد: شما آنقدر از نظر علم ستبر باشيد که ديگران اقتدار، عزت و مناعت شما را بيابند. و نميفرمايد که با مردم، حکومتها يا ملتها با خشونت رفتار کنيد.
وي تاکيدکرد: وقتي جامعه اسلامي و نمايندگان نظام اسلامي ميتوانند حرف قرآن را به جهان منتقل کنند که عاقلانه بينديشند و عادلانه عمل کنند.
وي افزود: آنچه که ميتواند روابط بينالملل را حفظ کند،ايمان است. گرچهايمان اصل است ولي از آن جايي که همه مومن نيستند، برخي کافر، ملحد و موحد غيراسلامياند، برخي مسلمان که از توحيد ناب برخوردارند، آنچه که جهان کنوني را اداره ميکند،ايمان است. آنچه که بايد جهان را اداره کند، ايمان است و وقتي ولي عصر(عج) ظهور کردند، جهان راايمان اداره ميکند. وقتيايمان باشد، کنوانسيون، تفاهم و قطع نامهها هم محترم است.
آيت الله جوادي آملي اظهارداشت: در قرآن آمده است: ائمه کفر، رهبران کفر، طاغيان و مستکبران کسانياند که به هيچ کنوانسيون، تفاهم، قطع نامه يا تعهدي پايبند نيستند. در سوره مبارکه ممتحنه نيز ميخوانيم: کشورهاي اسلامي ميتوانند با کشورهاي غيرمسلمان در صورتي که آنها درصدد براندازي نرم و درشت نيستند، تحريم نميکنند، مزاحمتي براي نظام اسلامي و مسلمانها نيستند، خدا نهي نميکند که شما با آنها معتدلانه رفتار کنيد.