عوالم چهارگانه‌اي كه سالك الي الله بايد طي كند
بدانكه عوالم بين انسان و خدا را كه بايد سالك عبور كند به چهار عالم تعبير فرموده‌اند .
أوّل عالم طبع: كه آن را نفس و عالم حسّ و عالم شهادت و عالم مادّه و عالم مُلك و عالم ناسوت نيز گويند .
دوّم عالم مثال: كه آن را عالم برزخ و عالم خيال و عالم قلب و عالم ملكوت نيز گويند در فارسي از آن به عالم دِل تعبير مي‌كنند .
سوّم عالم عقل: كه آن را عالم روح و عالم تجرّد از مادّه و صورت و عالم جبروت نيز گويند و در فارسي از آن به عالم جان تعبير مي‌كنند .
چهارم عالم ربوبي: كه آن را عالم لاهوت نيز گويند و در فارسي از آن به جانِ جان يا عالم جانان تعبير كنند .
و چون انسان بخواهد يا به موت ارادي كه موت نفس امّاره است يا به موت قهري كه موت طبيعي است از عالم ناسوت و طبع عبور كند از قيامت صغري عبور كرده است . چون كشمكش با نفس امّاره يا گيرودار در ميدان جهاد ، عبارت از تحقّق قيامت صغري و عبور از آن عبور از قيامت صغري خواهد بود . و در اين حال انسان خود را در عالم مثال مي‌بيند و براي تجاوز از آن نيز بايد مجاهده كند . اين مجاهده را قيام و تحقّق قيامت وسطی گويند كه در عالم مثال و ملكوت صورت مي‌گيرد ، و عبور از عالم مثال را به عالم عقل و جبروت عبور از قيامت وسطی گويند . و چون انسان در عالم عقل و جبروت وارد شد ، براي طيّ مراحل اين عالم نيز بايد مجاهده كند و بنابراين قيامت كبراي انفسيّه قائم و متحقّق مي‌شود .
لذا قيامت كبری در عالم جبروت و عقل خواهد بود و عبور از عالم جبروت و عقل را به عالم لاهوت عبور از قيامت كبراي انفسيّه گويند . منبع
اللهم كن لوليك الحجة ابن الحسن، صلواتك عليه و علي آبائه، في هذه الساعة و في کل ساعة، ولياً و حافظاً و قائداً و ناصراً و دليلاً و عيناً، حتي تسکنه أرضک طوعاً و تمتعه فيها طويلاً ×××××××××××××××××